Finlandiya Hükumeti Dünya’nın ilk kalıcı nükleer atık tesisi için yeşil ışık yaktı. Yapılan açıklamada Posiva Ltd şirketine, harcanmış nükleer yakıtların kapsüllenerek en az 100 000 yıl saklanabileceği Olkiluoto tesisinin yapımı için lisans verildiği bildirildi.

Batı Finlandiya’daki Eurajoki bölgesinde Olkiluoto Nükleer Enerji santralı yakınında, yüksek radyoaktivite içeren atıkların yeraltında gömüleceği tüneller halen 400-450 metre derinliklere kadar inmiş bile.

Radyoaktivite düzeyinin yeterince düşmesi için gerekli 100 000 yıl kadar, nükleer atıkları tutacak olan tünellerin yer aldığı kayaçların sağlamlık ve dayanıklılığını doğrulama amacıyla inşa edilen tünellerde test çalışmaları başlamış bulunuyor.

Finlandiya Ekonomi Bakanı Olli Rehn basın toplantısında “Dünya’da nükleer yakıt atıklarının kalıcı depolanabileceği ilk tesis yetkisini biz burada veriyoruz” dedi. Komşu ülke İsveç’te de benzer bir proje yürümekte. Ancak henüz inşa için son karar verilmiş değil.

Depolama yöntemi önce atık yakıtı bakır kaplı kapsüller içine koymakla başlıyor. Kapsüller yeraltında derin tüneller içinde açılan deliklere gömüldükten sonra bunların ağzı betonit kille kaplanıyor. Betonit kil volkanik küllerden elde edilmiş bir malzeme olup su ile temas ettiğinde şişiyor.

Bazı uzmanlar, yeni bir buzul çağı geldiğinde donmuş toprağın yeraltında 800 metreye kadar inebileceğini söyleyerek uyarıda bulunuyorlar. Buna karşılık Posiva yetkilileri durumun sürekli izleme altında olacağını, gerekirse kapsüllerin oradan alınıp başka bir yere gömülebileceğini söylüyorlar.

Bakan Rehn, Devletin Güvenlik Merkezinin yöntemi incelediğini ve onayladığını söyledi.

Gömü tesisinin 100 000 yıl boyumca toplam işletme maliyetinin 3,5 milyar avro olacağı bildirilmekte.